Cá rô đồng trong môi trường hoang dã, theo bản năng sinh tồn, cá rô đồng cũng như nhiều giống cá đồng khác, trong mùa nắng hạn các mương rãnh và ngay cả ruộng đồng đều bị cạn nước.
Có nơi đất đai còn nứt nẻ nên cá rô đồng đã khôn ngoan biết tìm đến những nơi có mực nước sâu quanh đó như các đám ruộng sâu, như bàu đìa để lánh nạn.
Thường mùa mưa bắt đầu cuối tháng ba Âm lịch, trễ lắm là giữa tháng tư. Chờ đến lúc mùa mưa đến, nước lại lênh láng tràn đồng, cá rô lại từng đàn lũ lượt lội ngược dòng nước để trở lại ruộng đồng tìm mồi và làm ổ đẻ. Vì mùa mưa chính là mùa sinh sản của chúng.
Cá rô đồng leo lên ruộng vào mùa mưa chính là để thực hiện bản năng duy trì nòi giống của mình, mục đích sự di cư của cá là tìm một vùng nước sâu hơn để đẻ trứng.
Đồng thời cũng là nguồn dinh dưỡng phong phú để dành cho cá con, do là loài không có tập tính giữ và nuôi con nên nguồn thức ăn có được trong mùa mưa là yếu tố sống còn của cá con.
Nghiên cứu trong lĩnh vực sinh sản cá đã chỉ ra rằng chính nước mưa cũng là một yếu tố kích thích sự sinh sản của cá và một số động vật thủy sinh vùng nhiệt đới (Một số vấn đề về nội tiết học sinh sản cá, trong nước mưa có một có một hoạt chất tên là axit humic, chất này là tín hiệu cho cá bắt đầu sự đẻ trứng.
Còn tại sao cá rô đồng có thể róc(leo) được trên cạn khi trời mưa rào để thực hiện việc dư cư và tìm nơi nước sâu để đẻ trứng là bởi vì nắp mang cá rô đồng có hình răng cưa và có nhiều gai sắc rất khỏe giúp cá có thể di chuyển trên cạn một cách dễ dàng.
Còn việc cá rô đồng róc lên sân nhà bạn trong những đợt mưa rào là vì xác định sai phương hướng. Với lại càng ngày số lượng ao hồ kênh rạch không còn nhiều như trước vì con người san lấp làm nơi sinh sống.
Dù được sinh ra ở thời hiện đại nhưng cá rô đồng vẫn giữ tập tính di cư ngược đường nước chảy nên càng ngày những đợt di cư của cá rô đồng trong mùa mưa gặp nhiều rủi ro hơn, bị nhầm địa chỉ nhiều hơn.
Vẫn biết cảm giác bắt được cá thì thật là thích!... và thích hơn nữa khi đó là chiến lợi phẩm dành cho gia đình. Nhưng chúng ta biết cá mạo hiểm, vất vả leo lên bờ là để sinh sản duy trì nòi giống thế nên nhớ "bắt 3 thả 1" để cá đẻ và để còn cá để bắt vào mùa mưa sau...